De 14 patronen van Biophilic design

28 jun De 14 patronen van Biophilic design

In de stedelijke en volgebouwde omgeving waar wij ons meestal begeven lijkt het alsof de van origine bestaande connectie met de natuur verdwenen is. We zijn naar schatting 11 uur per dag bezig met technologie en brengen soms wel 93% van onze tijd binnenshuis door. Stress, agressie en depressiviteit worden hierdoor verergerd. Vooral in kantoorgebouwen heeft dit een negatieve invloed. Een zwakke gezondheid leidt tot slechte prestaties, een lage productiviteit, werkverzuim en verhoogde kosten. Een zieke werknemer kan je tot wel €400,- per dag kosten! Biophilic design kan hier de uitkomst bieden.

Wat is biophilic design?

Biofilie betekent ‘liefde voor het leven of levende systemen’. De menselijke verbinding met de natuur kan worden hersteld door natuurlijke elementen terug te brengen in gebouwen. Zelfs eenvoudige en goedkope aanpassingen in de werkruimte kunnen al een enorme impact hebben. Een natuurlijke omgeving reduceert stress en maakt zieke mensen zelfs eerder beter.  Dit is wetenschappelijk bewezen in diverse studies over ‘healing environments’. 

Een onderzoek naar biophilic design heeft 14 verschillende manieren onderscheiden om de natuur terug te brengen in gebouwen. Deze zijn onderverdeeld in de onderstaande 3 categorieën. Ze zijn naar mijn idee wat ingewikkeld beschreven in het onderzoek, dus daarom heb ik voor jou dit artikel geschreven om het simpeler en praktisch te maken. Lees hier verder hoe je met mijn makkelijk toepasbare tips meer natuur in je kantoor kan terugbrengen.

Natuur in de ruimte

De eerste categorie van biophilic design gaat voornamelijk om het nabootsen van de natuur. Alle zintuigen worden op verschillende manieren geprikkeld.  Dit is meer dan het plaatsen van enkele planten in de ruimte. Deze categorie bestaat uit 7 onderdelen om het gevoel van natuur in de ruimte te krijgen.

1. Visuele verbinding met de natuur

Het zicht op natuurlijke elementen valt hier onder. Bijvoorbeeld het plaatsen van planten, uitzicht op een tuin of een groen dak.

Lees hier meer over planten op kantoor zonder onderhoud.

2. Niet-visuele verbinding met de natuur

Hierbij kan je denken aan aanpassingen waarbij de overige zintuigen herinnerd worden aan de natuur. Bijvoorbeeld natuurlijke geluiden en geuren. Bepaalde geuren helpen ook om medewerkers alerter en geconcentreerd te houden. Twee vliegen in één klap dus.

Leer hier meer over geuren op kantoor. 

3. Niet-ritmische sensorische prikkels

In de natuur komen veel onvoorspelbare bewegingen voor, zoals de beweging van gras, bladeren in de wind of rimpelingen op het water. Deze bewegingen kan je in een kantoor nabootsen, bijvoorbeeld met interactieve verlichting of schermen.

4.Temperatuur- en luchtstroomvariaties

Een constante temperatuur voelt erg onnatuurlijk aan. Ook is temperatuur vaak een veelgehoorde klacht op kantoor. Dit probleem kan je oplossen door meer variatie aan te brengen in temperatuur, bijvoorbeeld verschillende temperatuur zones. Werknemers kunnen dan zelf kiezen waar ze zich het prettigst in voelen en het kantoor voelt natuurlijker aan omdat buiten de temperatuur ook steeds verandert. Je kan ook een natuurlijke luchtstroom krijgen door regelmatig de ramen te openen.

5. Aanwezigheid van water

Water heeft een heilzame associatie, we bestaan immers zelf voor het grootste deel uit water en zonder water kunnen we niet overleven. Het kunnen zien, horen of aanraken van water heeft daarom een direct stress-reducerend effect. Je zou het zelfs kunnen combineren met een kraan, zodat medewerkers worden herinnerd om regelmatig water te drinken.

6. Dynamisch en diffuus licht

Daglicht intensiteit verandert gedurende de dag, dus constant in hetzelfde licht werken zal een onnatuurlijk gevoel geven.  De ruimte wordt veel natuurlijker als je licht- en schaduw variatie nabootst. Je kan dit doen door licht door bepaalde (natuurlijke) patronen te laten schijnen. Alsof de zon door een bladerdak schijnt. Dit is een idee om in algemene ruimtes toe te passen en niet bij de werkplekken. Werkplek verlichting moet aan bepaalde eisen voldoen en niet afleiden van het werk. Goede verlichting op kantoor draagt daarnaast bij aan productief werken en zelfs een beter waak-slaap ritme.

Lees meer over human centric lighting.

7. Contact met natuurlijke systemen

Hiermee worden processen in de natuur bedoeld; zoals het wisselen van seizoenen. Op basisscholen wordt hier vaak veel aandacht aan besteed, maar op kantoren lijkt vaak iedere dag hetzelfde. Aandacht besteden aan seizoenen kan op simpele manieren, zoals wisselende kunst, wisselende bloemen of decoratie. Zo blijft de werkomgeving interessanter zonder dat het veel hoeft te kosten!

Natuurlijke analogen

In deze categorie van biophilic design worden kleine details van de natuur nagebootst met behulp van textiel, kunst, verlichting, vormen of patronen.

8. Biomorfe vormen en patronen

In een kantoor is het gemakkelijk om natuurlijke patronen en dessins terug te laten komen. Bijvoorbeeld met behulp van bekleding van meubilair of behang prints aan de wand.

9. Materiële verbinding met de natuur

Natuurlijke materialen en texturen geven onmiddellijk een gevoel van connectie met de natuur. Het toepassen van houten meubels en wollen tapijten is hier een mooi voorbeeld van. Daarnaast zijn dit soort materialen vaak duurzamer, een win-win situatie.

10. Complexiteit en ordening

In de natuur komen allerlei verhoudingen voor. Zoals schelpen in de verhouding van de gulden snede. Onbewust hebben mensen een oog voor symmetrie, daarom vinden we symmetrische gezichten vaak knapper. Onbewust zullen werknemers zich prettiger voelen in een kantoor waar deze symmetrische verhoudingen zijn toegepast. Dit zou bijvoorbeeld in een vloer ontwerp kunnen terugkomen. Neem contact op voor een professioneel advies. 

Natuur van de ruimte

Met de categorie ‘natuur van de ruimte’ wordt meer het natuurlijke landschap bedoeld. Het geeft ruimte weer, zoals beschutting, weidse uitzichten en avontuurlijke gebieden. Dit soort landschappen geven een gevoel van verademing, vooral voor degenen die dagelijks in binnenstedelijke omgevingen werken.

11. Perspectief

Hier wordt ingehaakt op de mogelijkheid om ver weg te kijken. Tegenwoordig kijken werknemers vooral dichtbij, naar hun beeldscherm of telefoon. We zijn bijna niet meer gewend om ver te kijken. Dit is zelfs schadelijk voor de ogen. De mogelijkheid om verder te kijken dan onze directe omgeving helpt werknemers om te reflecteren, na te denken en creatief te werken. Op kantoor kan je hier aan bijdragen door een balkon of dakterras te gebruiken, extra grote ramen of vides te plaatsen. Dit zijn vrij dure ingrepen als je deze nog niet hebt op kantoor. Werkgevers met een kleiner budget kunnen werknemers ook stimuleren om regelmatig naar buiten te kijken (bijvoorbeeld via healthy browsing wordt een seintje gegeven op de desktop van de medewerker).

12. Toevluchtsoord

Dit is een belangrijk onderdeel voor medewerkers die in een open kantoorruimte werken. Het gevoel constant aan andere mensen blootgesteld te worden zorgt voor meer stress en concentratieverlies. Het is heilzaam om je af en toe te kunnen terugtrekken uit deze omgeving naar een veilige en beschutte omgeving. Dit kan een prettige bel-ruimte zijn, of een rustig hoekje in het kantoor met lounge meubilair, dat is vaak gemakkelijk te realiseren en je werknemers zullen je dankbaar zijn!

13. Mysterie

Mysterie is iets wat ook in de natuur voorkomt, we weten niet altijd wat zich bevindt achter een boom of de andere kant van berg. Kantooromgevingen zijn echter vaak erg voorspelbaar, dit maakt het saai om iedere dag in aanwezig te zijn. Het creëren mysterieuze omgevingen maken de ruimte spannender en zetten mensen aan om de ruimte te willen ontdekken. Dit kan door bijvoorbeeld gordijnen te gebruiken om delen van het kantoor af te scheiden. Het heeft daarnaast ook meteen een akoestische functie.

14. Risico/gevaar

Dit onderdeel van biophilic design kan meer lol op kantoor teweegbrengen. Van oudsher kan de natuur vol met gevaren zijn, zoals grote hoogteverschillen. Het idee van een gevaarlijke situatie, helpt om een kantoor interieur spannender te maken. Natuurlijk moet er niet echt gevaar ontstaan, want een kantoor moet bovenal veilig zijn. Maar je zou bijvoorbeeld een hoge loopbrug of een glazen vloer ergens kunnen plaatsen voor iets meer spanning dan normaal. Het zal ook iets zijn wat klanten in het kantoor zullen onthouden, wat weer bijdraagt aan de marketing van je bedrijf.

Met deze 14 handvatten heb ik de basis van biophilic design uitgelegd. Neem contact op om het toe te passen op jouw kantoor, zodat medewerkers minder ziek worden en er minder personeelsverloop is.  Veel oplossingen zijn praktisch en lossen meerdere problemen op, waardoor er geen extra budget beschikbaar gesteld hoeft te worden ten opzichte van een normale interieur-verandering.

Aantal keer gelezen:

(1039)